فدوی طوقان

فدوی طوقان

فدوى عبدالفتاح طوقان به سال ۱۹۱۷ در شهر نابلس، در خانواده‌ای فرهیخته و مبارز به دنیا آمد. پس از اتمام تحصیلات ابتدایی به مدرسه انگلیسی نابلس رفت. در تمام این سال‌ها از آموزش‌های برادرش، ابراهیم طوقان، که خود از نویسندگان مشهور فلسطین است، نیز برخوردار بود. در سال ۱۹۶۲ به دانشگاه آکسفورد انگلستان راه یافت و تا سال ۱۹۷۴ در آن کشور ماند و سپس به میهن خود بازگشت.

او جوایز ادبی بسیاری را از آن خود کرده است. طوقان در سال ۲۰۰۳ در موطن خود درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد. بر سنگ مزارش یکی از مشهورترین سروده‌هایش را نگاشته‌اند:

مرا بسنده است که بر آن بمیرم و در آن مدفون گردم!
در زیر خاکش، آب گشته، نابود شوم و گیاهوار از خاکش برخیزم!
و شکوفه‌ای باشم برخاسته در دست کودکی که در وطنم به خواب رفته.
مرا بسنده است که در آغوش سرزمینم بمانم،
چونان خاک، گیاه، شکوفه.

فدوی طوقان

مضمون اصلی اشعار فدوی طوقان، خاصه در دوران پختگی، مقاومت و مبارزه است. او عشق به میهن را با احساسات زنانه خود آمیخته است. گاه موطن دردمند خویش را به شکل مادری می‌بیند که رنج زاییدن نسلی مبارز را تحمل می‌کند. گاه او را زنی می‌یابد که دور افتاده از معشوق اسطوره‌ای خود که در چنگال بیگانگان اسیر گشته است، اندوه می‌خورد. به همین دلیل، شعر فدوی طوقان، از دو منظر ادبیات پایداری و روحیات زنانه، موضوع مقالات و تحقیقات پرشماری بوده است. اشعارش در میان فلسطینیان و جوانان میهنش همواره با استقبال گسترده‌ای مواجه شده، چراکه جوانان و هموطنانش را به مقاومت مدنی و مبارزه غیرخشونت آمیز دعوت می‌کرد.

اگرچه در اشعارش به ظلم و جور و زیاده‌خواهی و استکبار جهانی شدیدا اعتراض می‌کند، اما رگه‌های اکو فمینیستی در عناصر زیست بوم و باورهای مذهبی‌اش، کلید درک بهتر اشعارش و بینش شاعرانگی اوست. عناصر زیست بومی اکولوژیکی همچون خاک، درختان، رودها و سبزه‌زارها و دریا و تصاویر بصری محیط طبیعی زیستگاهش در اشعارش با ظرافتی زنانه، ظهور چشمگیری دارند.

شعر طوقان، صدای راستین زنانگی و مقاومت جنبش مقاومت مدنی در فلسطین است.